Galeria - KORONAWIRUS: Jak wspomóc dziecko w tym trudnym czasie?

Bieżąca sytuacja wywołana koronawirusem postawiła świat naszych dzieci na głowie. Zewsząd  jesteśmy wręcz bombardowani informacjami o nim, a realne zagrożenie powoduje, że nam również zaczyna udzielać się atmosfera strachu i niepewności o to, co nas czeka w najbliższych tygodniach. Dzieci tak samo jak dorośli są uczestnikami tej niespodziewanej sytuacji. Doskonale wyczuwają nasze emocje i przeżywają te nietypowe okoliczności po swojemu. Dlatego warto wiedzieć, co zrobić, aby pomóc dziecku opanować strach odczuwany podczas walki z epidemią. Nie zostawiajmy dzieci bez odpowiedzi. Pamiętajmy, żeby nie bagatelizować sytuacji. Najgorsze co możemy zrobić, to udawać, że nic się nie dzieje.

Przede wszystkim rozmawiajmy z dziećmi. Prawdopodobnie nasze pociechy znają już temat, choćby pobieżnie. Niewątpliwie dotarły już do nich różne informacje oraz fragmenty rozmów osób dorosłych. To trudny i niezrozumiały temat dla dzieci, dlatego nie możemy ich zostawić samych z tymi wiadomościami. Obserwujmy jak nasze pociechy radzą sobie z daną sytuacją i czekajmy na sygnał. Nie zmuszajmy do rozmowy na siłę. Jeśli jednak dziecko dopytuje – nie unikajmy odpowiedzi na pytania. Mówmy prawdę, dobierając treści adekwatnie do wieku. Rozmowa może pomóc uporać się z lękiem przed czymś nieznanym i tajemniczym. Choć niezliczona ilość powtarzających się pytań wzbudza czasem frustrację, doceńmy, że jesteśmy dla dziecka autorytetem. Podążajmy za dzieckiem i dostarczajmy mu niezbędnego minimum wiedzy. Odpowiadajmy głównie na pytania i pamiętajmy, że przedszkolakom zazwyczaj wystarcza ogólna odpowiedź. Nie zagłębiajmy się w skomplikowane szczegóły. Zbędną informacją są np. zagrożenia zdrowotne lub dramatyczne informacje dotyczące  kolejnych zgonów. Możemy za to nawiązać do prawidłowych zachowań. Wspomnijmy np. o konieczności dokładnego mycia rąk  lub innych działaniach profilaktycznych. Mówmy wprost i szczerze. Zachowujmy spokój i dostosowujmy słownictwo do wieku dziecka. Bardzo pomocna może być ciekawie i prosto napisana książeczka, ulotka czy biuletyn (przykłady poniżej). A jeżeli czegoś nie wiemy, przyznajmy się i zaproponujmy, że poszukamy odpowiedzi na dane pytanie. Dziecko z pewnością doceni naszą szczerość. Jeśli potrzebujemy dodatkowego wsparcia, warto również skorzystać z pomocy psychologa (kontakt poniżej).

Spróbujmy także zapanować nad nerwową atmosferą. Dobrym sposobem jest nazywanie tego, co się dzieje. Ubieranie w słowa bieżących wydarzeń  daje poczucie kontroli. Możemy powiedzieć: „mamy nową sytuację i niektóre rzeczy będziemy robić trochę inaczej, ale wiemy jak działać, mamy plan”. Dziecko powinno odczuć, że pozostanie w domu nie jest żadną karą ale prawidłowym działaniem w bieżącej sytuacji. Pokażmy, że my sami chętnie dostosowujemy się do tych zmian. To pomoże uspokoić malucha i poczuć mu się bezpieczniej. Można wprowadzić temat wirusa do zabaw, przedstawiając go jako złoczyńcę, którego dziecko jako superbohater może pokonać. Taki sposób pomaga oswoić się z lękiem i daje nadzieję, że ta nietypowa sytuacja w końcu przeminie.

Regularnie sprawdzajmy, czego potrzebują dzieci. Mimo szczerych chęci zachowania dobrego nastroju, nie da się ominąć niektórych emocji. Jeśli widzimy, że dziecko ciężko przeżywa obecną sytuację, zatrzymajmy się na jego uczuciach. Pozwólmy na płacz, złość i inne trudne emocje. Rozmawiajmy o nich i wspólnie poszukajmy sposobów na radzenie sobie z nimi. Pamiętajmy, że każdy wypowiedziany lęk traci na swojej mocy.

Nie wolno także zapominać, że ważnym elementem w życiu dziecku są rytuały. Zadbajmy więc o obecność stałych punktów dnia. Nie chodzi jednak o to, aby szczegółowo zaplanować cały dzień co do minuty, ale o pewną powtarzalność. Ustalmy kiedy dziecko będzie miało czas wolny, kiedy spędzi go samo, a kiedy z rodzicami czy rodzeństwem. Zaplanujmy np. że po drugim śniadaniu powinno odrabiać lekcje, po obiedzie będzie czas na wspólną zabawę z rodzicami albo gimnastykę, a przed kolacją nadrobimy rzeczy, na które wcześniej zabrakło czasu lub zrealizujemy inne kreatywne pomysły. Istotne, aby poza obowiązkami znaleźć czas na to, co sprawia radość. Dopasujmy aktywności do potrzeb i możliwości dziecka. Zadbajmy o pewien rytm i konsekwentnie realizujmy ułożony plan. Takim działaniem pokażemy dziecku, że wiemy co robić i wzmocnimy jego poczucie bezpieczeństwa.

Zwróćmy również uwagę na to, że z dnia na dzień dzieci zostały odcięte od rówieśników, a przecież kontakt z nimi jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania. Zadbajmy, aby nasze dziecko mogło porozmawiać lub zobaczyć się ze znajomymi. To z pewnością poprawi mu humor. Wykorzystajmy nowe technologie, takie jak telefony czy komunikatory internetowe.

Podsumowując, pamiętajmy aby nie wzbudzać w dziecku niepotrzebnego strachu.  Zachowajmy spokój i zdrowy rozsądek. Bądźmy dla niego przykładem  i zapewnijmy, że wiemy jak postępować. Okazujmy szacunek, przekazując prawdziwe informacje. I najważniejsze! Wykorzystajmy ten czas na bycie razem i dzielenie się bliskością.

Patrycja Gaszkowska-Grzeszczak, psycholog
Kontakt: psychologsp3@op.pl

 Materiały pomocne w rozmowie z dzieckiem:

https://www.medexpress.pl/jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-koronawirusie-pobierz-bezplatny-poradnik/76708

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10218759184344009&id=1031959799